Zelfzorg in een dolgedraaide wereld

Er wordt anno 2019 veel munt geslagen uit het promoten van zelfzorg. Je zou kunnen zeggen dat ik dat ook doe. In zekere zin, ja. Er is een grote behoefte aan ontprikkeling en ik ondersteun mensen hierbij met producten uit mijn (web)shop en adviezen. Ik vind het belangrijk dat we onze eigen mentale, psychische, fysieke en energetische gezondheid in handen nemen, door het inbouwen van zelfzorgroutines.

Maar voor echte zelfzorg heb je in principe niks nodig.
Echte zelfzorg kost niks.
Het valt ons alleen énorm zwaar.
Omdat het gaat om grenzen stellen naar de omgeving.
Je behoefte durven benoemen.
En daar ook naar handelen.

Voorbeeldje:

Ik ga een bepaalde opleiding volgen in 2020. Het is met overnachtingen en het is best wel prijzig.
Plots zie ik dat het verblijf bestaat uit gemeenschappelijke kamers. Aangezien het best lang reizen is, voel ik dat ik echt behoefte heb aan alleen slapen. Daarnaast slaap ik zéér slecht met andere mensen in één kamer (buiten mijn gezin dan), omdat ik een energiespons ben. Dit wil zeggen dat ik ‘s nachts beelden krijg van de personen waarmee ik in de kamer lig. Soms heel intens en overweldigend. Ik heb daar allemaal trucjes en hulpmiddelen voor, maar het blijft een feit dat mijn systeem er heel veel energie door verliest. Ik geef aan de organisator aan dat het voor mij belangrijk is om apart te slapen. Meteen gaan er allerlei alarmbelletjes af; “Is dit nu niet overdreven?”, “Ben je geen luxepaard?”, “Ben je niet asociaal?”. En vrijwel meteen wil iets in mij zich aanpassen aan de situatie. Wellicht kan ik met één andere persoon wél op een kamer slapen.
Mijn gevoel zegt echter ‘neen’ en ik communiceer dit vriendelijk met de organisator. En daar komt al snel een heel vriendelijke reactie terug: “Ik zal zien wat ik voor je kan doen”.
That’s it. Het gaat erom dat je jezelf serieus neemt.
Is het niet mogelijk, dan heb je alvast je eigen behoefte benoemd.

Ook had ik het gisteren over iets confronterend met een inspirerende mede-onderneemster. Zelfzorg is ook: de continue beschikbaarheid via de smartphone in vraag stellen. Zelfzorg is beseffen dat je verslaafd bent aan likes, aan activiteit, aan ‘nodig’ zijn. Zelfzorg is plaats maken voor de leegte, hoe graag je ze ook altijd wil opvullen.

Zelfzorg heeft énorm veel vormen en gaat dus echt niet enkel over een saunabezoek, nieuwe warme sloefen (ok, die zijn wel écht heel fijn), een massage. Dat zijn nog de ‘gemakkelijk’ dingen.

Het vraagt veel moed om goed voor jezelf te zorgen, in een wereld die voorschrijft hoe je moet zijn en wat normaal is.

En in sommige situaties is het zelfs tijdelijk onmogelijk.
Ik denk aan mijn vriendinnen die momenteel pas (opnieuw) mama zijn geworden en volledig over hun eigen grenzen zijn gegaan.
Eigen schuld? Ze hadden maar beter voor zichzelf moeten zorgen?
Fout. Het probleem ligt niet bij hen. Het probleem ligt ook niet bij de beschikbare ondersteuningsdiensten zoals kraamzorg en de fantastische vroedvrouw aan huis.
Het kernprobleem is het ontbreken van een 'village’, want ‘it takes a village to raise a child’.
Het ontbreken van een aanwezig netwerk, dragende community.
Heftig vind ik dat, om die village voor hen te willen zijn, maar dan zelf in problemen te komen met mijn tijd, omdat ik ook in het systeem meedraai.
Beschaamd ben ik, dat ik een vriendin in nood, pas na enkele dagen fatsoenlijk terugbelde.
Door een drukke herfstvakantie en combi zaak uiteraard, maar toch, geen excuus.

Een vergeten groep, vaak, die mama’s, nieuw of gevorderd. Ik ken eigenlijk amper iemand die het allemaal op een roze wolk beleefde. De druk om er snel weer te staan, vergetende dat je lichamelijk en hormonaal herstel een jaar kan duren, is moordend. Werken, sporten, er stralend uitzien, een piekfijn huishouden, daar kan je nog je hele leven mee bezig zijn. Maar de kraamperiode en de peuter-kleutertijd gaat zo snel en komt niet meer terug. En daarnaast is het gewoon een ongelooflijk belangrijke periode voor het kind en het opbouwen van een basisvertrouwen. In het leven, in zichzelf, in anderen.

Het zijn niet alleen de mama’s die het moeilijk hebben. Een dierbare vriendin van me worstelt al jaren met een mentale ziekte en ze wordt weer opgenomen. Bij haar laatste opname ging ik haar bezoeken in een wit, levensloos gebouw. Gingen we wandelen op een artificieel aangelegd pad om iets van natuur op te snuiven. Mijn hart brak voor haar en nu breekt het weer. Ze gaat naar een nieuwe plek en ik hoop dat het er anders is. Ik weet ook dat het goed is voor haar.

In mijn winkel kwam eens een jong meisje die iets zocht voor haar paniekstoornis. De bloesemremedie die ik haar gaf, hielp haar zo goed, dat ze enkele weken later terugkwam met vriendinnen en enkele tijd erna met nog meer vriendinnen. Allemaal hadden ze hun eigen specifieke ‘probleem’. Jonge, prachtige vrouwen van begin twintig. Zo blij en dankbaar om te ontdekken dat ze zichzelf ook konden helpen. Dat ik naar hen luisterde en hen niet bekeek als ‘vreemd’. Omdat ik hen begreep.

Deze jonge vrouwen, inclusief mijn vriendin, groeien op in een samenleving, waar ze zich moeilijk thuis voelen. Waarin ze het gevoel hebben héél veel te moeten kunnen en doen, omdat er eindeloos veel mogelijkheden zijn. Dus verstijven ze.

Zelfzorg is een druppel op een hete plaat.
Mijn werk is dat ook, want om goed voor mezelf te zorgen, dien ik constant af te grenzen.
En dat is wel wat voor mij.

Als ik zou bundelen welke vragen en levensverhalen ik allemaal te horen krijg of in mijn mailbox ontvang, dan zou iedereen zich wat minder eenzaam voelen, zeg ik vaak.
Soms vertelt iemand me een bepaald verhaal en zegt er dan bij ‘Ik voel me zo raar en eenzaam hiermee’. Maar een halfuur later kan iemand bijna exact hetzelfde vertellen en dan denk ik: “Praat met elkaar!”.

Zelfzorg is ook: je verhaal delen met iemand.
Dat zei mijn vriendin vandaag: “Ik heb het kunnen delen en dat maakt dat ik me geen alien meer voel!”.

Ik moest hier vandaag over schrijven, omdat het mij heel fel raakt.
Omdat ik in geen geval wil overkomen als iemand die zelfzorg in pakjes verkoopt.
Maar omdat het gaat over bewustwording.

Onlangs vertelde ik ook over ‘zelfzorg in verbinding’. Niet enkel in onze cocon (dat is één aspect van zelfzorg, zeker als HSP), maar ook in verbinding, in contact met anderen. Zelfzorg samen beleven. Elkaar leren om grenzen en behoeftes aan te geven in plaats van continue aanpassen. Elkaar het goede voorbeeld geven. Ook de moeilijke dingen delen met elkaar.

Ik weet niet zeker wie hier de schuldige is. Het is gemakkelijk om te zeggen “de maatschappij”, maar wie of wat is dat? Wij zelf maken de maatschappij. Wij zelf ZIJN de maatschappij.
Ik werk heel graag mee aan een bewustwording, aan een andere manier van samenleven met elkaar.

Geef het goede voorbeeld.
Vraag hulp, gun de ander het geweldige gevoel van jou te helpen.
De ander krijgt hierdoor misschien moed om jou ook om hulp te vragen.
De kleinste dingen die je voor een ander doet, komen naar je terug, dat is echt zo.
Maar alleen als je je eigen behoefte leert benoemen en ook durft afgrenzen.
In die zin zit zelfzorg ook in zorg voor anderen. Contradictorisch, toch.

Zelfzorg in een dolgedraaide wereld, het is wat.
Ik ben blij dat ik er even over kon schrijven!

Liefs

Nina